Nee, maar een hele goede wel
Wat maakt iemand een goede leidinggevende? Is dat iemand die – ongeacht hoe – aan het eind van het jaar alle doelstellingen haalt? Of een empathische persoon die het belang van zijn medewerkers liever boven de organisatiedoelen stelt? Iemand die ‘zijn troepen’ soms wat autoritair de weg wijst? Of liever de route in samenspraak met de medewerkers inricht? Jouw succes als leidinggevende is niet ‘one way’, het is gebaseerd op jouw vermogen om de leiderschapsstijl te kiezen die past bij de situatie. Kijkend naar wat een medewerker en het team van jou nodig heeft. Leiderschapsstijlen: daar gaan we in dit artikel dieper op in.
Succesvol leidinggeven betekent switchen tussen stijlen
Net zo goed als dat er niet één soort leidinggevende is, is er ook niet één manier van leidinggeven die voor alle situaties geschikt is. Een medewerker die net begint in een functie, kun je niet op dezelfde manier aansturen als een senior die al tien jaar ervaring heeft, initiatieven ontwikkelt, signalen herkent en op het juiste moment overlegt en terugkoppelt. En waar de ene medewerker graag tot in detail het project met je wil doornemen, gedijt de ander beter op meer handelingsvrijheid. Volgens de onderzoekers Paul Hersey en Kenneth Blanchard kunnen succesvolle leiders hun leiderschapsstijl aanpassen aan de situatie. Zij ontwikkelden de theorie van het situationeel leiderschap.
Vier stijlen van leidinggeven
Leidinggeven is niet altijd makkelijk. Het model van Hersey en Blanchard is een hulpmiddel om te beoordelen wat je in een bepaalde situatie het beste kunt doen. Dat hangt af van de taakgerichtheid (wat er moet gebeuren, kwalitatief en kwantitatief) en de relatiegerichtheid (zorg voor je medewerkers zoals opleiding, begeleiding en motivatie). Ze onderscheiden vier leiderschapsstijlen:
- Voorschrijven | De focus ligt primair op de taakgerichtheid: dit moet je doen, op die manier en dat zijn de deadlines.
- Overtuigen | Taak- en relatiegerichtheid wegen beide even zwaar: een leidinggevende geeft aan wat er moet gebeuren en medewerkers hebben ruimte om hun aanpak en ideeën in te brengen. Vaak merk je als leidinggevende dat ze nog niet voldoende zicht hebben op het effect van hun uitvoering of handelen.
- Participeren/coachen | De focus komt meer te liggen op de relatiegerichtheid: als leidinggevende schets je de contouren van wat er moet gebeuren, de medewerkers bepalen hoe. Vaak heeft de medewerker wel voor ogen hoe hij de taak kan oppakken. Ze voelen zich echter nog niet altijd bekwaam genoeg om die zelfstandig uit te voeren. Ze hebben jou als sparringpartner nodig om de aanpak en mogelijke valkuilen of risico’s te vermijden.
- Delegeren | Een vorm waarbij de taak- en relatiegerichtheid van ondergeschikt belang zijn: medewerkers hebben voldoende aan een duidelijk kader, zetten de koers uit en zorgen ervoor dat het resultaat bereikt wordt. Ze informeren je hierover op de juiste momenten en geven waar nodig advies vanuit de inhoud en het proces.
Persoonlijke voorkeur van leidinggeven
Natuurlijk heb je een persoonlijke voorkeur in je manier van leidinggeven. Een stijl die past bij jouw persoonlijkheid. Maar is die altijd effectief? Ben je in staat om te switchen tussen de vier genoemde leiderschapsstijlen? Grijp je altijd in als iemand dreigt vast te lopen, terwijl hij taakvolwassen is? Of vertrouw je erop dat de ander kan schakelen in het proces.
Wanneer bied je de medewerker een sparmoment aan? Past een participerende, coachende stijl van leidinggeven meer bij jou? Wees je dan bewust van het effect als je een medewerker die vrijheid gewend is en aankan opeens gaat coachen en ondersteunen. We durven te voorspellen, dat die minder betrokken wordt of zelfs afhaakt. Bespreek met de medewerker waar hij of zij deze stijl juist wel op prijs stelt. Omgekeerd geldt hetzelfde. Een nieuwe medewerker in het diepe gooien, levert onzekerheid en vaak veel – onnodige – frustraties op. Kortom: jouw leiderschapsstijl moet passen bij de taakvolwassenheid van je medewerkers.
Meer resultaat bereiken als leidinggevende
Nee, de perfecte leidinggevende bestaat niet. Maar je kunt er wel heel goed in worden. Door flexibel te bewegen tussen de vier leiderschapsstijlen. Wil jij een betere leidinggevende worden en meer resultaat behalen met je team?
Stuur ons een mail, dan maken we snel een afspraak. We gaan graag samen met jou aan de slag.